Ανευρυσμα ανιουσης αορτης

Τι είναι

Η ανιούσα αορτή είναι το αρχικό τμήμα της αορτής, του μεγαλύτερου αγγείου του ανθρώπινου σώματος, που εξέρχεται από την καρδιά και τροφοδοτεί με αίμα όλο το σώμα. Όταν το τοίχωμα αυτής της περιοχής εξασθενεί και διογκώνεται παθολογικά, δημιουργείται ανεύρυσμα.

Παθογένεια

Το κύριο αίτιο είναι η εκφύλιση του μέσου χιτώνα (cystic medial degeneration), η οποία συνδέεται είτε με εκφυλιστικές μεταβολές λόγω ηλικίας, είτε με κληρονομικά σύνδρομα (όπως το σύνδρομο Marfan, Loeys–Dietz και Ehlers-Danlos τύπου IV). Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν:

Διγλώχινη αορτική βαλβίδα (συγγενής ανωμαλία)

Αρτηριακή υπέρταση (κυριότερος επίκτητος επιβαρυντικός παράγοντας)

Φλεγμονώδεις αγγειίτιδες ή λοίμωξη (σπανιότερα)

Κλινική Εικόνα

Η πλειοψηφία των ανευρυσμάτων της ανιούσης αορτής είναι ασυμπτωματικά και ανιχνεύονται τυχαία σε απεικονιστικό έλεγχο (συνήθως σε triplex καρδιάς ή αξονική τομογραφία). Ωστόσο, όταν προχωρήσουν:

Μπορούν να προκαλέσουν μηχανική πίεση σε παρακείμενες ανατομικές δομές, οδηγώντας σε:
- Δύσπνοια (λόγω πίεσης στην τραχεία ή τους βρόγχους)
- Βράγχος φωνής (από συμπίεση του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου)
- Δυσφαγία (από πίεση στον οισοφάγο)
Σε περιπτώσεις διαχωρισμού της αορτής (dissection) ή ρήξης, εμφανίζεται αιφνίδιο, έντονο, «σχίσιμο» θωρακικό άλγος, υπόταση, ταχυκαρδία και καταπληξία, με υψηλή θνητότητα αν δεν υπάρξει άμεση χειρουργική παρέμβαση.

Διάγνωση

Η διαγνωστική προσπέλαση περιλαμβάνει:

Διαθωρακική Υπερηχοκαρδιογραφία (TTE): Πρώτης γραμμής εξέταση, ιδίως για την εκτίμηση της αορτικής βαλβίδας.

Διοισοφάγειος Υπερηχοκαρδιογραφία (TEE): Εξαιρετικά ακριβής σε απεικόνιση ρίζας αορτής και σε ύποπτο διαχωρισμό.

Αξονική Αγγειογραφία Θώρακος (CT Angio): Εξαιρετική απεικόνιση του μεγέθους και της ανατομίας του ανευρύσματος· απαραίτητη σε χειρουργικό σχεδιασμό.

Μαγνητική Αγγειογραφία (MRI): Κατάλληλη για παρακολούθηση ασθενών με χρόνιο ανεύρυσμα και αλλεργία σε σκιαγραφικά.

Θεραπευτική Αντιμετώπιση

Συντηρητική αγωγή

Για ανευρύσματα μικρότερα των 5.0–5.5 cm, σε ασυμπτωματικούς ασθενείς:

Έλεγχος αρτηριακής πίεσης με β-αναστολείς ή αναστολείς ενζύμου μετατροπής.

Αποφυγή βαριάς άρσης βάρους και ισομετρικής άσκησης.
Στενή παρακολούθηση με CTA ή MRI ανά 6–12 μήνες

Χειρουργική παρέμβαση

Ενδείκνυται όταν:

Η διάμετρος υπερβαίνει τα 5.5 cm, ή
Υπάρχει σύνδρομο Marfan / Loeys-Dietz με διάμετρο >5.0 cm,
Υπάρχει ταχεία αύξηση >0.5 cm/έτος,
Ο ασθενής είναι συμπτωματικός ή υπάρχει διαχωρισμός.

Η χειρουργική θεραπεία περιλαμβάνει:

Αντικατάσταση ανιούσης αορτής με σωληνωτό μόσχευμα, με ή χωρίς αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας (π.χ. Bentall procedure).

Σε νέους ασθενείς, η τεχνική David procedure (διατήρηση της φυσικής βαλβίδας) προσφέρει μακροπρόθεσμα πλεονεκτήματα.

Ο κ. Κατσαβριάς, εξειδικευμένος καρδιοχειρουργός με πολυετή εμπειρία σε σύνθετες επεμβάσεις της ανιούσης αορτής, εφαρμόζει τις πλέον σύγχρονες τεχνικές με στόχο την ελάχιστη περιεγχειρητική επιβάρυνση και την ταχεία αποκατάσταση του ασθενούς.